De vernieuwde zorgsite

Het masterplan zet in op een duidelijke ruimtelijke structuur en een hiërarchie in het dorpsweefsel van Sint-Amands. Een systeem van dorpsroutes zorgt voor strategische verbindingen tussen de landkaai - een nieuwe mobiliteitsas voor de gemeente - en de Scheldekaai. Het worden de structurele lijnen voor het dorpsweefsel, de kapstok voor bestaande en nieuwe publieke functies, de plek voor strategische kernversterking, en dat alles in een autoluwe en kwalitatieve omgeving.

De ‘zorgsite’, waar dit project zich situeert, is gelegen langs één van deze dorpsroutes en bestond uit een aaneenschakeling van ongedefinieerde en weinig samenhangende publieke ruimtes, een conglomeraat van verschillende gebouwen voor het woonzorgcentrum, en een belangrijke scholencluster. Het masterplan zet in op een hernieuwde leesbaarheid van de site, waarbij de publieke ruimte als een parkstructuur alles met elkaar verbindt.

De speelplaats van de kleuterschool werd heraangelegd, met het oog op een gedeeld gebruik met de naastgelegen lagere school. Een deel van de speelplaats wordt ook buiten de schoolwerking opengesteld als publiek buurtparkje. Het nieuwe bredeschoolgebouw omvat een buitenschoolse kinderopvang (BKO) en een turnzaal die zal gebruikt worden door de gehele scholencluster, maar ook door de verschillende sportverenigingen uit de gemeente. Een multifunctionele luifel kondigt het project aan langs de dorpsroute (waarvan de aanleg binnenkort zal starten), organiseert de verschillende gebruiken, en voorziet tegelijk in overdekte speelplaats en een gedeelde fietsenstalling.

Een gebouw als verbindend element

Het bredeschoolgebouw krijgt een prominente plek binnen de zorgsite, en fungeert er als een structurerend en verbindend element. Samen met een L-vormige luifel wordt de speelplaats en publieke ruimte langs de dorpsroute gedefinieerd en met elkaar in verbinding gebracht. Fysieke verbindingen en visuele doorzichten, zowel binnen het gebouw als tussen het gebouw en de omgeving, zorgen voor een relatie tussen de verschillende functies en brengen het project in dialoog met zijn context. Een flexibel systeem van binnenschrijnwerk definieert de verschillende deelruimtes binnen in het gebouw en voegt de noodzakelijke functionaliteit toe. Binnen- en buitenruimtes lopen in elkaar over.

Meervoudig ruimtegebruik

Met het oog op efficiënt en duurzaam ruimtegebruik, wordt een overlap voorzien tussen de twee hoofdfuncties van het gebouw: de buitenschoolse kinderopvang en de turnzaal. In functie van de wisselende ruimtebehoefte van de opvang gedurende de dag, kan (een deel van) de turnzaal ook ingezet worden als speel- en leefruimte voor de kinderen. Hierdoor kunnen belangrijke functionele en ruimtelijke winsten geboekt worden doordat het gebouw compacter kan gehouden worden terwijl de beschikbare ruimte voor de verschillende functies wordt vergroot. Een intelligente inplanting van de circulatie maakt dat beide functies ook autonoom kunnen functioneren.

Een flexibele en inspirerende turnzaal

De niet-rechthoekige vorm van de turnzaal is een bewuste ontwerpkeuze. Het helpt niet alleen de footprint van het gebouw te optimaliseren, maar vergroot ook de diversiteit van de gebruiksmogelijkheden, terwijl het kinderen stimuleert tot bewegen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat je met een gevarieerde ruimte ook gevarieerd gedrag kunt afdwingen. Doordat de turnzaal niet rechthoekig is, worden daarnaast ook verschillende deelzones gedefineerd, wat ook gelijktijdig gebruik binnen de turnzaal toelaat. Ondanks de minder courante vorm van de turnzaal, voorziet ze toch in verschillende standaard sportvelden: badminton, boks, volleybal, turnen en basketbal. Verschillende bergruimtes worden voorzien, voor de verschillende vaste gebruikers van de turnzaal. Een grote bergnis biedt daarbij plaats aan groot turnmateriaal, maar kan ook aanvullend aan de turnzaal worden gebruikt.

Twee structurele systemen

Het gebouw is structureel opgebouwd uit twee verschillende systemen: een houten structuur van kolommen en sheddakelementen voor de gebouwschil, en een structurele kern van betonnen wanden, kolommen en vloerplaten. Hierdoor is het gebouw niet enkel zeer efficiënt naar materiaalgebruik, maar wordt een zekere robuustheid en toekomstbestedigheid gecombineerd met lichtheid en aanpasbaarheid.

Vaste elementen, zoals circulatiekernen en verdiepingsvloeren zijn zo in beton uitgevoerd, waarbij de nodige windstijfheid, brandweerstand en akoestische performantie wordt gegarandeerd. De binnenwanden zijn opgebouwd uit niet-dragende betonblokken.

De houten shedstructuur voor het dak maakt niet enkel grote overspanningen mogelijk, maar biedt tegelijkertijd ruimte voor het wegwerken van de ventilatiekanalen. Daarnaast brengen noordgerichte dakramen ook daglicht in de turnzaal, waardoor het gebruik van kunstlicht kan worden verminderd zonder storende zonlichtinval. De dakramen kunnen ook geopend worden, waarbij ze bijkomend kunnen ingezet worden voor de ventilatie van de ruimte en voor nachtkoeling. De gevels zijn opgebouwd uit niet-dragende houten wandelementen.

Een speels gebouwontwerp

De sheddaken hebben niet enkel een technisch nut (ventilatie, akoestiek, daglicht, zonnepanelen, ...), maar laten het gebouw ook kleiner ogen, meer op schaal van de omgeving. De technische ruimte voor de luchtgroep voegt daarbij een speels element toe aan het gebouwvolume.

De open gelijkvloers staat in contrast met de gesloten verdieping, wat de relatie van de functies op het gelijkvloers met de aangrenzende buitenruimtes benadrukt. Het verschillend materiaal voor het gelijkvloers en de sheddakvorm verkleinen visueel de hoogte van het gebouw en brengen het gebouw op schaal van het kind. Door (verschillende tinten) van één kleur te gebruiken, krijgen we een rustig totaalbeeld. De luifel en de gevel van het gelijkvloers horen samen en benadrukken de doorlopende ruimte : speelplaats - kinderopvang - turnzaal - speelweide.

Een prikkelende speelplaats

Een deel van de speelplaats wordt ingericht met kleurrijke heuvels, waar speeltoestellen en een fietsparcours een plek krijgen. De grens met het schoolgebouw wordt ingericht met een rij bomen en plantenperkjes. Het nieuwe bredeschoolgebouw krijgt ook een rechtstreekse relatie met deze speelplaats. De verbinding richting lagere school wordt een groene speelplaats, waar veel ruimte is voor bomen, wadi's, natuurlijke speeltoestellen en ook een buitenklas. Een klimaatrobuuste speelplaats met voldoende schaduw en groen waar het aangenaam spelen en vertoeven is.

Een speelbos als buurtparkje

Het voorplein en speelbos zullen na de schooluren ook opengesteld worden voor de buurt en bewoners van het naastgelegen woonzorgcentrum. Er wordt zo actief een verbinding gezocht tussen de verschillende generaties die op de zorgsite wonen, werken, spelen en schoolgaan. De fietsenstallingen worden hierbij ook publiek toegankelijk gemaakt.